KIEDY NALEŻY OGŁOSIĆ UPADŁOŚĆ SPÓŁKI Z O.O.?

W świecie biznesu spółki często stają przed trudnymi wyzwaniami, które mogą prowadzić do problemów płynnościowych i w konsekwencji przesądzić o konieczności ogłoszenia upadłości. W niniejszym artykule przeanalizujemy przesłanki ogłoszenia upadłości spółki z o. o. oraz przyjrzymy się kluczowym sygnałom, które mogą sugerować, że spółka znajduje się w trudnej sytuacji finansowej wymagającej podjęcia takiego kroku.

Streszczenie:

• Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (stał się niewypłacalny). Stan niewypłacalności jest podstawą ogłoszenia upadłości spółki.
• Podstawę ogłoszenia upadłości stanowi zasadniczo niewypłacalność dłużnika przejawiająca się w zaprzestaniu płacenia długów ale nie można jej upatrywać w przypadku, gdy dłużnik nie wyrównuje pewnej choćby znaczniejszej wierzytelności niewykonalnej, bo uważa ją za nienależną (Orzeczenie SN z 29.02.1936 r., C.II. 2907/35, OSN 1936, nr 9, poz. 366.).
• W terminie 30 dni od zaistnienia podstawy ogłoszenia upadłości zarząd powinien wniosek o ogłoszenie upadłości spółki do sądu upadłościowego. Do wniosku załącza się szereg określonych przepisami prawa dokumentów, z których wynika sytuacja prawna i finansowa niewypłacalnej spółki.

Kto jest zobowiązany do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości?

Prawo upadłościowe nakłada na dłużnika obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia, w którym nastąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to zarząd spółki jest organem zobowiązanym do reprezentacji spółki i prowadzenia jej spraw. Każdy z członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest zatem obowiązany do złożenia takiego wniosku, kiedy spółka stanie się niewypłacalna. Na prokurencie spółki nie ciąży obowiązek zgłaszania wniosku o ogłoszenie upadłości.

Niewypłacalność jako podstawa ogłoszenia upadłości

Ustawa prawo upadłościowe jako przesłankę ogłoszenia upadłości dłużnika wskazuje jego niewypłacalność. Jest to kluczowe pojęcie z perspektywy prawa upadłościowego oraz możliwości wszczęcia postępowania o ogłoszenie upadłości. Za niewypłacalną należy uznać spółkę, która utraciła zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Pojęcie niewypłacalności na gruncie prawa upadłościowego należy interpretować wąsko. Podstawę ogłoszenia upadłości stanowi zasadniczo niewypłacalność dłużnika przejawiająca się w zaprzestaniu płacenia długów ale nie można jej upatrywać w przypadku, gdy dłużnik nie wyrównuje pewnej choćby znaczniejszej wierzytelności niewykonalnej, bo uważa ją za nienależną (Orzeczenie SN z 29.02.1936 r., C.II. 2907/35, OSN 1936, nr 9, poz. 366.).

Przesłankami niewypłacalności są utrata zdolności płatniczej przez spółkę oraz popadnięcie w stan nadmiernego zadłużenia. Przy ocenie podstaw upadłości nie wystarczy stwierdzić, że sytuacja finansowa podmiotu jest zła, czy stracił płynność finansową. Konieczne jest wskazanie, w którym momencie spółka stała się niewypłacalna, w tym znaczeniu, o jakim mowa w przepisach prawa upadłościowego. Koniecznym jest określenie kiedy spółka zaprzestała regulowania swoich zobowiązań, ewentualnie kiedy wysokość zobowiązań przekroczyła wartość jej majątku (Wyrok WSA w Łodzi z 10.11.2011 r., III SA/Łd 589/11, LEX nr 1600558.).

Niewypłacalność – kiedy następuje?

Ustawodawca wprowadził dwa domniemania ułatwiające ustalenie momentu wystąpienia przesłanki upadłości. Utrata zdolności do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych następuje gdy opóźnienie w wykonywaniu tych zobowiązań przez spółkę przekracza trzy miesiące. Domniemywa się jeszcze, że spółka jest niewypłacalna także wtedy, gdy jej zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jej majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki

Zarząd wszczyna postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości składając wniosek o ogłoszenie upadłości do sądu upadłościowego właściwego ze względu na siedzibę spółki w terminie 30 dni od zaistnienia podstaw do ogłoszenia upadłości. Wniosek powinien spełniać wszelkie wymogi ustawowe, co zostanie szerzej omówione w osobnym artykule. Przepisy prawa upadłościowego stanowią, iż zarząd, na zasadzie winy, ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie, gdy zaszły ku temu przesłanki.

Odpowiedzialność członków zarządu

Zgodnie z art. 299 kodeksu spółek handlowych, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności za zobowiązania spółki jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.

W razie niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie, zarząd spółki ponosi odpowiedzialność deliktową za wyrządzoną szkodę na zasadzie winy. W przypadku dochodzenia odszkodowania przez niewypłacalnego dłużnika domniemywa się, że szkoda ta obejmuje wysokość niezaspokojonej wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.

Brak wiedzy członka zarządu o rzeczywistej wysokości ciążących na spółce zobowiązań nie wyłącza jego winy w nieterminowym złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Z tego też względu niezwykle ważnym jest dochowanie przez zarząd ustawowego terminu 30 dni od chwili wystąpienia stanu niewypłacalności na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki.

W sytuacji potrzeby wsparcia w zakresie prawa upadłościowego, istnieje możliwość skorzystania z usług profesjonalnej kancelarii specjalizującej się w tej dziedzinie. Takie wsparcie może obejmować kompleksowe doradztwo oraz przygotowanie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Dzięki doświadczeniu i wiedzy prawnej kancelarii, możliwe jest uzyskanie pełnego wsparcia i ochrony przed ewentualnymi konsekwencjami wobec członków zarządu.