Spłacony kredyt frankowy a pozew – co powinieneś wiedzieć?

Kredytobiorcy coraz częściej inicjują i wygrywają sprawy w sądzie dotyczące kredytów walutowych. Dotyczą one głównie kredytów frankowych, ale równie dobrze mogą to być umowy kredytów w innych walutach (np. euro, jeny, funty), które zawierają niedozwolone postanowienia w swojej treści. Większość kredytobiorców, którzy mają spłacony kapitał kredytu, może liczyć unieważnienie umowy, a także na zawieszenie spłaty rat kredytu. Co jednak z kredytobiorcami, którzy zdążyli spłacić kredyt w całości, czy oni również mogą uzyskać korzystny wyrok w sądzie?

W dzisiejszym artykule dowiesz się:

1. Czy można pozwać bank, kiedy kredyt został już w całości spłacony?
2. Czy można zawrzeć z bankiem ugodę, gdy kredyt jest już spłacony?
3. Czy zapadły jakieś korzystne dla kredytobiorców orzeczenia ws. kredytów, które zostały już spłacone?
4. W jakim czasie po spłacie kredytu można pozwać bank?
5. Kiedy przedawnia się roszczenie banku o zwrot kapitału?

Spłacony kredyt frankowy a pozew

Wielu kredytobiorców, którzy spłacili swoje kredyty frankowe kilka, a nawet kilkanaście lat temu, zastanawia się, czy mają podstawy do złożenia pozwu przeciwko bankowi. Pozwanie banku i dochodzenie swoich praw w sądzie możliwe jest nawet po spłacie kredytu. Warunkiem jest to, żeby umowa zawierała klauzule niedozwolone, pozwalające na podważenie jej ważności. Nawet jeśli kredyt został całkowicie spłacony wiele lat temu, to w dalszym ciągu możliwe jest wniesienie pozwu przeciwko bankowi i odzyskanie pieniędzy. Mowa tutaj o niebagatelnych kwotach, najczęściej rzędu co najmniej kilkudziesięciu tysięcy. W sytuacji, w której możliwe byłoby podniesienie zarzutu przedawnienia względem roszczenia banku o zwrot kapitału, możliwe będzie dochodzenie od banku nawet kilkuset tysięcy czy też milionów (w zależności od wysokości udzielonego kredytu).

Dokumenty, które będą potrzebne do przeanalizowania sprawy dotyczącej spłaconego kredytu frankowego to:

• umowa kredytu/regulamin
• aneksy do umowy kredytu
• zaświadczenie dot. historii spłat kredytu
• reklamacja/wezwanie do zapłaty, o ile takie dokumenty były składane do banku.

Spłacony kredyt frankowy a ugoda

Niektórzy kredytobiorcy z różnych względów nie decydują się na wytoczenie powództwa i próbują zawrzeć z bankiem ugodę pozasądową. Ugoda może być korzystnym rozwiązaniem, pod warunkiem że bank uwzględnia w niej również interesy kredytobiorcy tj. to, że doszło już do całkowitej spłaty kredytu, a kredytobiorca dysponuje nadwyżką ponad spłacony kapitał, od którego przysługują mu odsetki (ustawowe odsetki za opóźnienie).

Warto jednak skorzystać z pomocy kancelarii, która może przeanalizować warunki ugody i zweryfikować, czy nie zawierają żadnych niekorzystnych zapisów oraz czy uwzględniają istniejącą po stronie kredytobiorcy wierzytelność w stosunku do banku. Po takiej analizie kredytobiorca będzie mógł świadomie porównać korzyść finansową, którą mógłby zyskać, wnosząc pozew do sądu z tą, którą oferuje mu bank w ugodzie.

Spłacony kredyt frankowy a przedawnienie

W przypadku aktywnych umów kredytu frankowego w grę wchodzą dwa roszczenia:

1. o ustalenie nieważności umowy,
2. o zapłatę.

Jeśli natomiast konsument dokonał spłaty kredytu frankowego, w grę będzie wchodziło tylko wytoczenie powództwa o zapłatę. W zależności od konkretnego przypadku może ono dotyczyć jedynie nadwyżki ponad wypłacony przez bank kapitał kredytu lub też wszystkich kwot wpłaconych tytułem rat kredytu (o ile w danej sprawie będzie możliwe podniesienie zarzutu przedawnienia roszczenia banku).

Kwestia dotycząca tego, kiedy dokładnie przedawniają się roszczenia stron umowy kredytu frankowego była przez długi czas sporna. Kres tym wątpliwościom położyła uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2024 r. w sprawie III CZP 25/22, w której Sąd Najwyższy uznał, że jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się co do zasady od dnia następującego po dniu, w którym kredytobiorca zakwestionował względem banku związanie postanowieniami umowy.

Z uchwały Sądu Najwyższego wynika zatem, że przedawnienie roszczeń banku rozpoczyna się dopiero z chwilą złożenia reklamacji/skierowania do banku wezwania do zapłaty przez konsumenta, w której zostaną zakwestionowane niedozwolone postanowienia umowy dot. klauzul przeliczeniowych. Nieuzasadnionym byłoby przyjmowanie, że roszczenie konsumenta mogłoby zaczynać się w innym momencie, w szczególności, że powyższa uchwała uchroniła banki przed przedawnieniem ich roszczeń z nieważnych umów.

Roszczenia konsumentów – jako roszczenia majątkowe – co do zasady przedawniają się z upływem 6 lat. Wynika to art. 118 kodeku cywilnego, zgodnie z którym: Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

W przypadku spłaconych kredytów frankowych trzeba mieć na uwadze nowelizację dotyczącą terminu przedawnienia roszczeń konsumentów. 9 lipca 2018 roku doszło do zmiany przepisów, która skróciła okres przedawnienia roszczeń konsumentów z 10 do 6 lat. Jeśli do zakwestionowania umowy doszło przed 9 lipca 2018 r., to w dalszym ciągu możliwe jest skorzystanie z 10 letniego okresu przedawnienia.

W każdym przypadku konieczne jest dokładne zweryfikowanie, kiedy dokładnie doszło do zakwestionowania umowy przez konsumenta, ponieważ ma to niebagatelne znaczenie dla ustalenia, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia – czy to banku, czy to konsumenta. Ma to również wpływ na to, jakiej kwoty będzie mógł dochodzić kredytobiorca w pozwie – czy tylko „nadwyżki” (czyli spłat uiszczonych ponad wypłacony kapitał) czy też nawet całości kwot wpłaconych tytułem rat kredytu. Ważne jest, żeby pamiętać, że rok 2025 jest ostatnim rokiem, w którym pozew o zapłatę spłaconego kredytu frankowego mogą wystąpić ci kredytobiorcy, którzy zakwestionowali ważność umowy w okresie od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. (z uwagi na skrócenie terminu przedawnienia).

Spłacony kredyt frankowy a wyroki TSUE

W sprawach dotyczących spłaconych kredytów frankowych zapadają korzystne orzeczenia. Także nasza Kancelaria ma na swoim koncie liczne wygrane sprawy frankowe. Pomijając wątek przedawnienia, rozliczenie pomiędzy stronami jest proste i co do zasady nie powstają wątpliwości związane ze składaniem przez bank zarzutu potrącenia czy zatrzymania, jak też z wytaczaniem kolejnego powództwa przeciwko konsumentom (może to mieć miejsce w sytuacjach, w których roszczenie banku jest przedawnione i klienci decydują się dochodzić w procesie wszystkich spłaconych rat, a nie tylko nadwyżki ponad wypłacony kapitał).

Wyrok w sprawie spłaconego kapitału będzie najczęściej sprowadzał się do zasądzenia na rzecz kredytobiorcy nadwyżki ponad wypłacony kapitał, a sąd będzie opierał się na zaświadczeniu banku o spłacie kredytu.

Przed TSUE również zapadły wyroki, które mogą mieć wpływ na sprawy dotyczące spłaconych kredytów frankowych.

W wyroku TSUE z dnia 9 lipca 2020 r. w sprawach C-698/18 i C-699/18 Trybunał wykluczył możliwość przyjęcia 3-letniego terminu przedawnienia, który biegłby od pełnego wykonania umowy (czyli spłaty kredytu) niezależnie od tego, czy w tym dniu konsument powziął wiedze lub powinien był racjonalnie rzecz biorąc powziąć wiedzę o nieuczciwym charakterze warunku tej umowy przywołanego na poparcie wniesionego przez niego powództwa o zwrot, ponieważ takie zasady mogą czynić nadmiernie utrudnionym wykonywanie przez tego konsumenta praw przyznanych mu przez dyrektywę 93/13.

Z kolei w wyroku z dnia z dnia 8 września 2022 r. w sprawach C-80/21, C-81/21 oraz C-82/21 TSUE uznał, że w świetle zasady skuteczności, dyrektywę 93/13 należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którym dziesięcioletni termin przedawnienia roszczenia konsumenta mającego na celu uzyskanie zwrotu kwot nienależnie wypłaconych przedsiębiorcy w wykonaniu nieuczciwego warunku umowy kredytu rozpoczyna swój bieg w dniu każdego świadczenia wykonanego przez konsumenta, nawet jeśli ten ostatni nie był w stanie w tym dniu samodzielnie dokonać oceny nieuczciwego charakteru warunku umownego lub nie powziął wiedzy o nieuczciwym charakterze tego warunku i bez uwzględnienia okoliczności, że umowa przewidywała okres spłaty – w niniejszym przypadku trzydziestoletni – znacznie przekraczający dziesięcioletni ustawowy termin przedawnienia.

Porady prawne dla w sprawie kredytów frankowych

Chcesz sprawdzić, czy możesz dochodzić roszczeń od banku przy spłaconym kredycie frankowym? Nasza Kancelaria specjalizuje się w prawie bankowym. Reprezentujemy klientów w sprawach frankowych. Zapraszamy do kontaktu, zweryfikujemy, czy spłacony przez Ciebie kredyt frankowy umożliwi pozwanie banku i odzyskanie pieniędzy.

W sprawach dotyczących kredytów frankowych możesz skontaktować się z nami mailowo: biuro@kancelaria.khm.pl lub też telefonicznie z radcami prawnymi, którzy zajmują się kredytami frankowymi w kancelarii:

• r. pr. Olaf Maciejowski (wspólnik) – tel. +48 721 546 746
• r. pr. Paulina Kosak – tel. +48 721 229 559