Upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością krok po kroku. Jak ogłosić upadłość spółki z o. o.?

W świetle biznesowej rzeczywistości, przedsiębiorstwa czasem muszą podjąć trudne decyzje, takie jak ogłoszenie upadłości. Proces ten wymaga starannej analizy, konsultacji z profesjonalistami prawnymi oraz przestrzegania wymogów ustawowych i procedur sądowych. W tym artykule postaramy się przybliżyć, jak przebiega krok po kroku ogłoszenie upadłości spółki z o.o., z nadzieją, że ta wiedza będzie pomocna dla przedsiębiorców stawiających czoła trudnym wyzwaniom.

Podsumowanie:

• Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (stał się niewypłacalny).
• Podstawę ogłoszenia upadłości stanowi zasadniczo niewypłacalność dłużnika przejawiająca się w zaprzestaniu płacenia długów, ale nie można jej upatrywać w przypadku, gdy dłużnik nie wyrównuje pewnej choćby znaczniejszej wierzytelności niewykonalnej, bo uważa ją za nienależną (Orzeczenie SN z 29.02.1936 r., C.II. 2907/35, OSN 1936, nr 9, poz. 366.).
• Zarząd (jako organ reprezentujący spółkę z o.o.) w przypadku zaistnienia podstaw ogłoszenia upadłości (niewypłacalności spółki), celem uniknięcia osobistej odpowiedzialności finansowej i karnej członków zarządu, powinien zdecydować się na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki.
• W terminie 30 dni od zaistnienia podstawy ogłoszenia upadłości należy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości spółki do sądu upadłościowego. Do wniosku załącza się szereg określonych przepisami prawa dokumentów, z których wynika sytuacja prawna i finansowa niewypłacalnej spółki.
• Gdy sąd nie znajdzie podstaw do uwzględnienia wniosku o ogłoszenie upadłości (dojdzie do odrzucenia lub zwrotu wniosku), członkowie zarządu spółki nie zostaną zwolnieni z osobistej odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

1. Rzetelna analiza sytuacji finansowej

Pierwszy etap ogłaszania upadłości spółki z o.o. to gruntowna analiza sytuacji finansowej spółki. W sytuacji zagrożenia niewypłacalnością zarząd spółki powinien dokładnie przyjrzeć się bilansom, przeprowadzić audyt finansowy i ocenić, czy istnieje możliwość restrukturyzacji, czy też upadłość jest nieunikniona. W tym etapie kluczowe jest zaangażowanie profesjonalistów, takich jak biegli rewidenci czy doradcy finansowi. Zatajenie składników majątkowych spółki lub podanie innych nieprawidłowych informacji we wniosku zagrożone jest bowiem karą pozbawienia wolności.

2. Niewypłacalność

Prawo upadłościowe zakłada, iż za niewypłacalnego należy uznać dłużnika, który utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. W przypadku spółek zastosowanie znajduje jeszcze jedno domniemanie: spółka jest niewypłacalna także wtedy, gdy jej zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jej majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.

3. Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki z o.o.

Obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, w przypadku wystąpienia niewypłacalności spółki, spoczywa na każdym kto na podstawie umowy spółki ma prawo do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania. W myśl kodeksu spółek handlowych, zarząd spółki z o.o. jest organem uprawnionym i zobowiązanym do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania. Zarząd wszczyna postępowanie upadłościowe składając wniosek o ogłoszenie upadłości do sądu upadłościowego właściwego ze względu na siedzibę spółki w terminie 30 dni od zaistnienia podstaw do ogłoszenia upadłości. Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć również każdy z wierzycieli osobistych niewypłacalnej spółki. Przepisy prawa upadłościowego stanowią, iż zarząd, na zasadzie winy, ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie, gdy zaszły ku temu przesłanki.

4. Wniosek o ogłoszenie upadłości spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – wymogi

Prawo upadłościowe ustanawia szereg wymogów formalnych, jakie winien spełniać wniosek o ogłoszenie upadłości, powinien zawierać m. in.:

1. oznaczenie spółki, w tym jej firmę, siedzibę, NIP oraz KRS,
2. miejsce, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności spółki,
3. oznaczenie reprezentantów spółki.

Ponadto, zarząd powinien dołączyć do wniosku m. in.: wykaz majątku spółki wraz z wyceną, bilans oraz spis wierzycieli. Zarząd ponosi odpowiedzialność za prawidłowość wskazanych we wniosku danych.

We wniosku o ogłoszenie upadłości wskazuje się również okoliczności go uzasadniające oraz uprawdopodobnienie, że spółka utraciła zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

Sąd może ponadto na wniosek lub z urzędu dokonać zabezpieczenia majątku dłużnika np. poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego lub ustanowienie zarządu przymusowego.

5. Ogłoszenie upadłości spółki z o.o.

Sąd upadłościowy, w przypadku uznania wniosku o ogłoszenie upadłości spółki za zasadny, a majątek spółki jest wystarczający dla przeprowadzenia postępowania upadłościowego, w terminie dwóch miesięcy od złożenia wniosku, wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości spółki. Warto pamiętać, że jest to termin instrukcyjny, niewiążący dla sądu, a postępowanie może się przedłużyć. Sąd jednocześnie wyznacza syndyka, który obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza, sporządza listę wierzycieli, zawiadamia wierzycieli o upadłości oraz prowadzi likwidację masy upadłości spółki. Likwidacja masy upadłości spółki (sprzedaż składników przedsiębiorstwa upadłego) co do zasady trwa sześć miesięcy, jednak ten termin również nie jest wiążący. Ogłoszenie upadłości spółki z o.o. powoduje jej rozwiązanie na podstawie art. 270 kodeksu spółek handlowych.

6. Zwolnienie członków zarządu z odpowiedzialności za obowiązania spółki z o.o.

Zgodnie z art. 299 kodeksu spółek handlowych, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności za zobowiązania spółki jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości spółki z o.o. lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.