Świadczenie postojowe dla osoby zatrudnionej w oparciu o tzw. umowę cywilnoprawną

W ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (dalej jako: „Tarcza”) przewidziano jednorazowe świadczenie postojowe dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osób zatrudnionych na podstawie tzw. umowy cywilnoprawnej (czyli umowy agencyjnej, umowy zlecenia, innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło). Dzisiejszy artykuł zostanie poświęcony przedstawieniu warunków skorzystania z takiego świadczenia przez drugą kategorię osób.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać świadczenie postojowe?

Po pierwsze, najważniejszą rzeczą, o której trzeba pamiętać, to fakt, że wnosząc o przyznanie takiego świadczenia, nie można podlegać ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu. Oznacza to, że osoba zatrudniona zarówno na podstawie umowy zlecenia i umowy o pracę nie może otrzymać takiej pomocy.

Po drugie, skorzystać z takiej pomocy może osoba, która zamieszkuje na terytorium kraju oraz jest jego obywatelem lub jest cudzoziemcem, który legalnie przebywa na jego terytorium lub jest osobą posiadającą prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium kraju, bądź też jest obywatelem państwa członkowskiego UR, państwa członkowskiego EFTA – strony umowy o EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej.

Po trzecie, w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności przez zleceniodawcę lub zamawiającego, z którymi została zawarta umowa cywilnoprawna.

Warunkami skorzystania ze świadczenia jest to, aby umowa cywilnoprawna została zawarta przed dniem 1 lutego 2020 r., a przychód z umowy cywilnoprawnej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe, nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z FUS, obowiązującego na dzień złożenia wniosku (w IV kwartale 2019 r. byłaby to kwota w wysokości 15.595,74 zł, dane z I kwartału 2020 r. nie zostały jeszcze opublikowane).

Ile wynosi świadczenie postojowe?

Co do zasady świadczenie postojowe wypłacane jest w wysokości 80 % minimalnego wynagrodzenia w 2020 r. (2080 zł). Mniej dostanie osoba, której suma przychodów z umów cywilnoprawnych uzyskana w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe wynosi mniej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w 2020 r. (mniej niż 1300 zł). Wówczas świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tytułu wykonywania tych umów cywilnoprawnych.

Kto składa wniosek o świadczenie postojowe?

Wniosku (RSP- C) nie może złożyć osobiście osoba, której przysługuje świadczenie postojowe – musi to zrobić za pośrednictwem zlecającego lub zamawiającego, z którym zawarła umowę cywilnoprawną. Nie jest konieczne wysyłanie wniosku w formie dokumentu pocztą bądź składanie go osobiście w placówce ZUS, wniosek można złożyć również w formie elektronicznej. W tym drugim przypadku konieczne jest jednak podpisanie wniosku kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym, za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez ZUS.

O ile spełnione są wyżej omówione przesłanki, to wniosek może już być złożony do ZUS. Natomiast termin końcowy, w którym można wniosek złożyć, nie został wskazany w Tarczy jako data dzienna. Wniosek bowiem można złożyć najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii – dzienną datę będzie można wskazać dopiero w momencie, gdy zostanie zniesiony stan epidemii.

Kiedy otrzymasz świadczenie postojowe i o czym musisz pamiętać?

W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku ZUS niezwłocznie wypłaci świadczenie na rachunek bankowy. Jeżeli natomiast ZUS wyda decyzję negatywną (odmawiającą przyznania świadczenia), to można się od niej odwołać w terminie miesiąca od dnia jej otrzymania.

O czym należy pamiętać? ZUS ma aż 5 lat na zakwestionowanie prawidłowości wypłaconego świadczenia. Wówczas decyzja o ustaleniu i zwrocie nienależnie pobranego świadczenia zobowiązywać będzie do zwrotu nie tylko kwoty równej wysokości pobranego świadczenia, ale również ustawowych odsetek za opóźnienie naliczanych od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu wypłaty świadczenia postojowego do dnia zwrotu (możliwe zatem, że same odsetki wyniosą blisko 1/3 uzyskanego świadczenia). Właśnie z tego powodu tak ważne jest dokładne ustalenie, że zostały spełnione wszystkie przesłanki, które warunkują wypłatę takiego świadczenia.

Graphic designed by Freepik from Flaticon https://www.flaticon.com.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 568)