Darowizna w gotówce, a zwolnienie od podatku od spadków i darowizn

Od ponad dekady funkcjonują w naszym kraju przepisy zwalniające członków najbliższej rodziny z opodatkowania dokonywanych między nimi darowizn. Regulacje te, wyjątkowo korzystne dla obdarowanych, przysparzają jednak czasami pewnych problemów, skutkujących powstaniem obowiązku podatkowego. W tym wpisie chciałbym pochylić się nad jednym z nich, a mianowicie prawidłowym udokumentowaniem darowizny dokonanej w formie gotówkowej.

Zwolnienie od podatku w darowiźnie gotówkowej – czy to w ogóle możliwe?

Na wstępie należy wskazać, że ustawodawca wykluczył możliwość zwolnienia od podatku od darowizny dokonanej wyłącznie w formie gotówkowej bez udokumentowania tego faktu dowodem przekazania na rachunek płatniczy obdarowanego lub też przekazem pocztowym. W takiej sytuacji, w przypadku przekroczenia określonego w ustawie progu, wynoszącego obecnie dla I grupy podatkowej 9.637,00 zł, obdarowany ma obowiązek zgłosić taką darowiznę do urzędu skarbowego i uiścić należy podatek ustalony w decyzji podatkowej.

Jakie dowody należy przedstawić, aby darowizna gotówkowa mogła być zwolniona od podatku?

Aby darowizna gotówkowa mogła być zwolniona od podatku, musi zatem zostać odpowiednio udokumentowana. Nie chodzi tu tylko o samo sporządzenie umowy darowizny, lecz o dowód jej przekazania na rachunek płatniczy obdarowanego. Dowodem takim będzie rzecz jasna potwierdzenie przelewu, ale nam przecież chodzi o darowiznę dokonaną w formie gotówkowej, a nie polecenia przelewu na rachunek płatniczy obdarowanego. W takiej sytuacji obdarowany musi zwrócić uwagę na to, co znajdzie się na dokumencie, który otrzyma z banku bądź spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, dokonując wpłaty otrzymanych środków pieniężnych. Z punktu widzenia obdarowanego najbezpieczniej byłoby wskazać na dokumencie, że jest to wpłata darowizny, nie zaszkodzi podać również danych osobowych darczyńcy. W takiej sytuacji, przedkładając jednocześnie właściwie skonstruowaną umowę darowizny, nie ma wątpliwości, że dokument ten potwierdza otrzymanie dokonanej w gotówce darowizny.

Darowizna gotówkowa a zwolnienie od podatku – unikaj tych błędów

Niestety nierzadko zdarza się, że obdarowani bagatelizują tytuł wpłaty na dokumencie, który otrzymują w banku lub SKOK-u lub też wydrukują z systemu bankowości elektronicznej, jeżeli samodzielnie dokonywali wpłaty gotówki w tzw. wpłatomacie. Jeśli na dokumencie takim znajdzie się sformułowanie, że jest to: wpłata gotówkowa, wpłata własna lub inne podobnie brzmiące zwroty, to niemal pewne jest, że organ podatkowy nie uwzględni zwolnienia od podatku, ponieważ brak jest dokumentu potwierdzającego otrzymanie darowizny. Linia orzecznicza sądów administracyjnych w tego typu sprawach jest niekorzystna dla podatników i podtrzymuje stanowisko organów podatkowych.

Warto zatem, dokonując darowizny gotówkowej, zadbać o właściwe jej udokumentowanie, aby nie narazić się na zapłatę niechcianego podatku.

Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2018 r., poz. 644),