Likwidacja stowarzyszenia

Likwidacja stowarzyszenia polega na całkowitym zakończeniu jego dotychczasowej działalności, zaspokojeniu (lub zabezpieczeniu) roszczeń wierzycieli, rozdysponowaniu mieniem stowarzyszenia oraz wykreśleniem go z Krajowego Rejestru Sądowego.

Zakończenie działalności prowadzonej przez stowarzyszenie może przebiec na trzy sposoby: i) na podstawie własnej uchwały podjętej przez walne zebranie członków stowarzyszenia lub ii) na podstawie postanowienia sądu o rozwiązaniu stowarzyszenia lub iii) na podstawie art. 25a ustawy o KRS.

Sąd rejestrowy z urzędu wszczyna postępowanie o rozwiązanie podmiotu bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego w sytuacji ziszczenia się jednej z przesłanek wskazanych w ustawie (przykładowo w razie niezłożenia sprawozdania finansowego za 2 ostatnie lata pomimo wezwania sądu rejestrowego). Podobnie jest w przypadku rozwiązania stowarzyszenia przez sąd na wniosek organu nadzorującego. Ustawa o stowarzyszeniach wskazuje dwie przesłanki, są to: i) niewystarczająca liczba członków stowarzyszenia lub ii) brak przewidzianych w ustawie władz stowarzyszenia. Natomiast samorozwiązanie stowarzyszenia może nastąpić w każdym momencie jego działalności, niezależnie od spełnienia jakichkolwiek przesłanek. Stowarzyszenie ma charakter organizacji dobrowolnej, zatem zgromadzenie członków stowarzyszenia zawsze może podjąć decyzję o samorozwiązaniu z dowolnych przyczyn.

Pomagamy w likwidacji stowarzyszenia poprzez:

1. analizę sytuacji prawnej oraz statutu stowarzyszenia;
2. omówienie poszczególnych etapów likwidacji;
3. przygotowanie dokumentacji potrzebnej podczas zgromadzenia członków stowarzyszenia (tj. zawiadomień o zgromadzenia, protokołu zgromadzenia, uchwały o otwarciu likwidacji stowarzyszenia, uchwały o przeznaczeniu mienia, uchwały o powołaniu likwidatorów);
4. zgłoszenie otwarcia likwidacji stowarzyszenia w KRS;
5. przygotowanie dokumentacji potrzebnej podczas zgromadzenia członków stowarzyszenia po zakończeniu czynności likwidacyjnych przez likwidatora;
6. złożenie wniosku o wykreślenie stowarzyszenia z rejestru KRS.

Jak przebiega postępowanie likwidacyjne, jakie są jego poszczególne kroki?

1. zwołanie Zebrania przez Zarząd Stowarzyszenia,
2. podjęcie uchwał o: rozwiązaniu Stowarzyszenia przez Zebranie (uchwała powinna zawierać przyczyny rozwiązania stowarzyszenia oraz datę rozwiązania stowarzyszenia), wyznaczeniu likwidatora (likwidatorów), przeznaczeniu majątku stowarzyszenia (na cele wskazane w statucie);
3. zgłoszenie otwarcia przez likwidatora do sądu rejestrowego;
4. publikacja ogłoszenia o likwidacji stowarzyszenia przez likwidatora;
5. przeprowadzenie czynności likwidacyjnych oraz likwidacja majątku stowarzyszenia przez likwidatora;
6. zwołanie zgromadzenie członków stowarzyszenia, które zatwierdza sprawozdanie likwidatora (po zakończeniu czynności likwidacyjnych likwidator zwołuje zgromadzenie);
7. złożenie wniosku o wykreślenie stowarzyszenia z KRS.

Co zawiera uchwała o likwidacji stowarzyszenia?

Podjęcie uchwały o rozwiązaniu stowarzyszenia następuje podczas zebrania członków stowarzyszenia. Statut stowarzyszenia może zawierać wymogi dotyczące quorum oraz większości kwalifikowanej dla podjęcia uchwały. Uchwała powinna zawierać przyczyny rozwiązania stowarzyszenia, datę rozwiązania stowarzyszenia, a także określać osobę likwidatora (likwidatorów) oraz przeznaczenie majątku stowarzyszenia. Zgodnie bowiem z art. 38 ustawy prawo o stowarzyszeniach, majątek zlikwidowanego stowarzyszenia przekazuje się na cel określony w statucie.

Kto zostanie likwidatorem?

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy prawo o stowarzyszeniach, w razie rozwiązania się stowarzyszenia na podstawie własnej uchwały, likwidatorami stowarzyszenia są członkowie jego zarządu, jeżeli statut lub, w razie braku odpowiednich postanowień statutu, uchwała ostatniego walnego zebrania członków (zebrania delegatów) tego stowarzyszenia nie stanowi inaczej. Powyższe oznacza, że likwidatorami stowarzyszenia na podstawie ustawy mogą być członkowie zarządu, lub osoby powołane w uchwale ostatniego walnego zebrania członków (zebrania delegatów), jeśli ze statutu nie wynika co innego. Statut stowarzyszenia może bowiem wprowadzać w tym zakresie regulacje szczególne.

Co należy do obowiązków likwidatora?

Z art. 37 ustawy prawo o stowarzyszeniach wynikają obowiązki likwidatora. Likwidator m. in.:

• powinien zawiadomić sąd o wszczęciu likwidacji i wyznaczeniu likwidatora, z podaniem swego nazwiska, imienia i miejsca zamieszkania;
• dokonywać czynności prawnych niezbędnych do przeprowadzenia likwidacji, podając do publicznej wiadomości o wszczęciu postępowania likwidacyjnego;
• po zakończeniu likwidacji zgłosić sądowi wniosek o wykreślenie stowarzyszenia z Krajowego Rejestru Sądowego.